نظامی گنجوی

نظامی گنجوی 

حکیم الیاس بن یوسف بن زکی بن موید نظامی گنجوی از استادانبزرگ سخن و از ارکان شعر فارسی است . تولد وی در شهرگنجهمی باشد که سال 530 ه.ق در حوالی آذربایجانبوده .نظامی غیر از دیوانی که عدد ابیات آن را دولتشاه بیست هزار بیت نوشته و اکنون فقط مقداری از آن در دست است پنج مثنوی مشهوربنام پنج گنج دارد که آن را عادۀ خمسه نظامی می گویند .مثنوی های پنج گنج عبارتند از : 1- ((مخزن الاسرار)) 2- ((خسرو وشیرین)) 3- ((عشق بازی خسروپرویز با شیرین)) 4- ((لیلی ومجنون)) 5- ((اسکندر نامه)) .البته نظامی غیر از پنج گنج دیوان قصاید و غزلیاتی هم داشت .نظامی در سال 624 در گذشت ودیار فانی را وداع گفت .

دیوان اشعار :

نخستین بار گفتش ((کاز کجایی))؟

                                                        بگفت: ((از دار ملک آشنایی))

بگفت: ((آنجا به صنعت در چه کوشند؟))

                                                        بگفت: ((انده خرند و جان فروشند))

بگفتا: ((جان فروشی در ادب نیست))

                                                        بگفت: ((ازعشق بازان این عجب نیست))

بگفتا: ((از دل شدی عاشق بدین سان؟))

                                                        بگفت: ((از دل تو می گویی،من از جان))

بگفتا: ((هر شبش بینی چو مهتاب؟))

                                                        بگفت: ((آری،چو خواب آید:کجا خواب؟))

بگفتا: ((دل ز مهرش کی کند پاک؟))

                                                        بگفت: ((آنگه که باشم خفته در خاک))

بگفتا: ((گر خرامی در سرایش؟))

                                                         بگفت: ((اندازم این سر زیر پایش))

بگفتا: ((گر کند چشم ترا ریش؟))

                                                         بگفت: ((این چشم دیگر دارمش پیش))

بگفتا: ((گر کسیش آرد فراچنگ؟))

                                                         بگفت: ((آهن خوردگر خود بود سنگ))

بگفتا: ((چون نجویی سوی او راه؟))

                                                         بگفت: ((از دور شاید دید در ماه))